Uyak(Kafiye)

UYAK (KAFİYE)

Uyak, dize sonlarındaki farklı anlamdaki sözcüklerin ve farklı görevdeki eklerin yarattığı ses benzerliklerine denir.

UYAK ÇEŞİTLERİ

1. Yarım Uyak:

Tek sessiz harf benzerliğiyle yapılır.

Sarı çiğdem yaz getirir

Mormenekşe guz getirir

2. Tam Uyak:

İki ses benzerliğiyle yapılan uyaklardır. Daha doğrusu bir ünsüz ile bir ünlünün benzerliğine dayanan kafiye türüdür.

3. Zengin Uyak:

İkiden fazla ses benzerliğiyle yapılan uyaklardır.

Uçun kuşlar uçun doğduğum vere.
Şimdi dağlarında mor sümbül vardır.
Ormanlar koynunda bir serin dere.
Dikenler içinde sarı gül vardır.

Şiirin 1. ve 3. dizelerindeki “yere-dere” sözcüklerinde üç sesle zengin uyak; 2. ve 4. dizelerindeki “gül-sümbül” sözcüklerinde iki sesle tam uyak yapılmıştır.

4. Tunç Uyak:

Uyak olan sözcüklerden birinin diğerinin içinde yer almasıyla yapılan uyaktır.

Bastığın yerleri toprak diyerek geçme tanı

Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.

5. Cinaslı Uyak:

Yazılışları aynı, anlamları farklı sözcüklerle yapılan uyaklardır.